POCZĄTKI HISTORII MISTRZOWSKICH PASÓW

Tomasz Ratajczak, Opracowanie własne

2013-09-14

Mistrzowskie pasy, którymi dekorowani są pięściarze sięgający po kolejne tytuły, w ostatnich latach zdewaluowały się, ze względu na ich rosnącą liczbę (słynne porównanie wielu z nich do pasków od spodni), choć nadal odgrywają istotną rolę w zawodowym boksie. Są też nierozerwalnie związane z historią tej dyscypliny i raczej trudno wyobrazić sobie, aby miały odejść do lamusa. Ostatnie inicjatywy bokserskich federacji, przygotowujących na wyjątkowe okazje (m.in. na dzisiejszą walkę Mayweather-Alvarez), szczególnie cenne, pokryte szczerym złotem i szlachetnymi kamieniami trofea, nawiązują do początków tej formy honorowania mistrzów szermierki na pięści. Jakie więc były te początki?

Specjalny pas WBC dla zwycięzcy walki Mayweather-Alvarez >>>

Historia mistrzowskich pasów w zawodowym boksie sięga schyłku XIX w.  Wcześniej w różny sposób honorowano mistrzów boksu na gołe pięści (bare-knuckle), a wśród wręczanych im trofeów były m.in. pamiątkowe szarfy, którymi przepasywali się w biodrach. Wielu historyków boksu uważa, że do tego zwyczaju nawiązano później, dekorując mistrzów walki w rękawicach skórzanymi pasami, aplikowanymi złotem i diamentami, choć są i tacy, którzy twierdzą, że mistrzowskie pasy sporadycznie wręczano już w pierwszej połowie XIX w. Jednak trofeum, które odegrało szczególną rolę w uformowaniu tradycji honorowania mistrzów zawodowego boksu, okazał się pas (fragment na zdjęciu), który 8 sierpnia 1887 roku wręczono ostatniemu wielkiemu czempionowi walki na gołe pięści według London Prize Ring Rules, Johnowi L. Sullivanowi. Wielki mistrz, którego kariera powoli zmierzała ku końcowi, a boks na gołe pięści wypierała rywalizacja według Queensberry Rules, czyli w rękawicach, został w ten sposób uhonorowany przez swoich fanów z Bostonu. Była to odpowiedź na podobny gest ze strony Richarda Kyle'a Foxa, właściciela niezwykle popularnej wtedy w środowisku bokserskim "Gazety Policyjnej", który uznawał wyższość innego wielkiego pięściarza Jake'a Kilraina nad Sullivanem i w dowód tego uznania sprezentował mu mistrzowski pas. Kibice "Silnego Chłopca z Bostonu" oburzeni tym faktem zebrali 10 tysięcy dolarów (równowartość obecnych 250 tysięcy), za które wykonano złoty pas z podobizną pięściarza i flagami USA oraz Irlandii, wysadzany prawie czterystoma diamentami. Znalazła się na nim także specjalna dedykacja: "Presented to the champion of champions by the people of the United States". Odbierając trofeum Sullivan stwierdził, że pas Kilraina wygląda przy nim jak nędzna psia obroża. Niemal równo dwa lata później potwierdził swoją supremację w ringu, pokonując Kilraina przez poddanie po 75 rundach w walce uznawanej za ostatni mistrzowski pojedynek według London Prize Ring Rules. Niestety trapiony alkoholowym nałogiem, Sullivan zastawił swój pas w lombardzie. Szczęśliwie jego pas ocalał, choć został pozbawiony wszystkich diamentów i od 30 lat znajduje się w zbiorach Smithsonian Institute. Do tego pasa nawiązali w latach 20. ubiegłego wieku dziennikarze nowopowstałego magazynu "The Ring" oraz działacze założonej niemal równocześnie z "Biblią boksu" National Boxing Association (poprzedniczki obecnej WBA), którzy zaczęli podobnymi, choć mniej kosztownymi trofeami honorować kreowanych przez siebie mistrzów. I tak już zostało do dziś, choć znacznie wzrosła liczba instytucji roszczących sobie prawo do przyznawania mistrzowskich pasów.

Jednak palma pierwszeństwa wśród pasów regularnie przyznawanych mistrzom boksu według Queensberry Rules, czyli znanych nam współcześnie zasad walki w rękawicach, należy do trofeum znanego jako Lonsdale Belt. Jest to najstarszy pas mistrzowski wciąż obecny w zawodowym boksie, przyznawany od 1909 roku mistrzom Wielkiej Brytanii. Jego nazwa pochodzi od tytułu arystokratycznego jego fundatora, Hugh Lowthera, piątego hrabiego Lonsdale, który był wielkim fanem sportu i pierwszym prezesem National Sporting Clubu. Okazały, wykonany ze złota i porcelany, pas jako pierwszy zdobył boksujący w wadze lekkiej Walijczyk Freddie Welsh, pokonując na początku listopada 1909 roku w Londynie Anglika Johnny’ego Summersa. Początkowo aby zatrzymać pas na własność, zawodnik musiał obronić go dwukrotnie, obecnie aby zostać dożywotnim posiadaczem tego trofeum, należy obronić je trzy razy. Od kilkudziesięciu lat przyznawaniem pasa zajmuje się British Boxing Board of Control (BBBofC).

Dziś w historii mistrzowskich pasów w zawodowym boksie, trwającej już ponad sto lat, zostanie dopisana nowa karta. Federacja WBC przygotowała po raz pierwszy w swoich dziejach pas z aplikacjami z 24-karatowego złota, który otrzyma zwycięzca walki Mayweather-Alvarez. Tym samym nawiązano do wielkiej tradycji, a wśród kibiców nikt nie ma wątpliwości, że stawką tej walki nie będzie psia obroża lub pasek od spodni.